<a fr-original-style="" href="https://www.instagram.com/sima_ozkan/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Sima Özkan</a>“Merhaba! Ben Uzunbacak” diyor bir arkadaşım bu Cuma sizlere. Bir önceki yazımda, tam da Dünya Sulak Alanlar Günü’nün ertesinde anlattığım Alaçatı Sulak Alanı’nın sakinlerinden biri kendisi. Ben de iki uzunbacakla selamlaşma şansına erişmiştim gittiğimde. Bu hafta sizi evine davet ediyor. Resimli bir çocuk kitabının sayfalarının arasından bize anlatacakları var. Hem onun hem de tüm Sulak Alan Mahallesi kuşlarının. Bu kitabın okurlarının, bu kış kuraklıkla da mücadele eden tüm sulak alanları korumak için ilk adımı atacaklarına inanıyor. Çünkü kitapta da anlatıldığı gibi, sulak alanları ve ev sahipliği yaptıkları tüm canlıları tanıyarak ve anlayarak başlıyor her şey.&nbsp;<img src="https://images.aposto.com/2023/2/4/1678986089664.jpeg" style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="1.79" width="550" fr-original-style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Gelin, Defne Ongun Müminoğlu ve Serap Yurdaer Erboy’un yazdığı ve Gülşah Alçın Özek’in resimlediği Merhaba! Ben Uzunbacak kitabının hikâyesini, nasıl ortaya çıktığını, yazım ve resimlenme sürecini kitabın yaratıcılarından dinleyelim:&nbsp;Türkiye’de büyüklü küçüklü 100 sulak alan varken, sulak alanlar hakkında yayımlanmış bu ilk çocuk kitabının yazım fikri ilk nasıl ortaya çıktı? Defne: Alaçatı Sulak Alanı, sörf yapmaya giderken önünden geçtiğimiz ama çok da fark etmediğimiz, üzerinde düşünmediğimiz bir alandı. Oysaki orada müthiş bir ekosistem, inanılmaz bir düzen ve yaşam var. Sevgili Serap sayesinde bunun farkına vardım. Serap’ın hikâyeyi benim kurgulamamı arzu etmesiyle ben de bu eşsiz yaşam alanlarını gerçekten tanıma aşamasına geçtim. Üstelik aktaracağımız hikâyenin bir ilk olması, bana büyük bir sorumluluk getirirken aynı zamanda sonsuz mutluluk ve heyecan kaynağı oldu. Tabii biz burada resimli bir kitapla çocuklara ulaşırken, bir amacımız da yetişkinlerin bilgilenmesini ve bu alanlara karşı kendilerini sorumlu hissetmelerini sağlamaktı. Alanlar ciddi tehlike altında. Üstelik de temelde insan kaynaklı sorunlardan ötürü tehlikedeler. Dolayısıyla çözüm yine insanlardan gelmeli. &nbsp;&nbsp;Serap: Bir doğa alanı olan sulak alan kavramı ve kıymeti yeterince bilinmemekte. Bilmediğimizi ne kadar sevebilir ve koruyabiliriz? Eğitimin dört duvar arasından çıkıp doğayla kucaklaşacak şekilde yapılanması gerektiğinin inancı içindeyiz. Doğa-hayvan-insan etkileşiminde iyi bir ilişkide olmak, doğal habitatlarımıza ve içinde barındırdıkları canlara sevgi ve saygıla yaklaşmak; kendimize de sevgi ve saygıyla yaklaşmak demektir, çünkü her birimiz bu ekosistemin birer halkasıyız.&nbsp;Hikâyenin anlatıcısının bir uzunbacak olmasının özel bir sebebi var mı?Defne: Sulak alanımızda öyle çok kuş var ki… Serap’la içlerinden çocuklar için en çarpıcı olacak, zaten bildikleri veya karakterinin ve vücut yapılarının ilginçliğiyle ön plana çıkabilecek kuşları seçtik. Bunlardan bir tanesinin ana karakterimiz ve anlatıcımız olması gerektiğine inanıyordum.&nbsp;Serap: Uzunbacak kuşumuz birçok sulak alanda olduğu gibi, Alaçatı bölgemizde de yaygın olması ve yıl boyu gözlemleniyor olması; mahalle muhtarımız ve hikâyenin anlatıcı kuşu olarak seçmemize sebep oldu. Uzun kırmızı bacakları, siyah-beyaz tüy renkleriyle oldukça belirgin özelliklere sahip olmasının yanı sıra, alan habercisi olma özelliğini taşıyor olmasıyla sempatik bir kıyı kuşudur. Kolayca gözlemlenir. Kitapta onunla ve mahalle arkadaşlarıyla tanıştıktan sonra, doğada da kolayca bir bağ kurulabileceğini düşündük. Tanınan bir dosta “merhaba” dercesine.Alaçatı’nın Kuşları çevre platformu, Alaçatı’da neler yapıyor? Serap:&nbsp;Platform, 2019 yılında Çeşme, Alaçatı Sulak Alanı’na karşı duyarlı, koruyucu ve etkin toplumsal bilincin oluşturulması amacıyla faaliyete geçirilmiştir. Alaçatı’da unuttuğumuz veya bilmediğimiz bir başka yaşam alanı daha var. Bu habitatların ve içinde barındırdıkları sayısız flora ve faunanın dengesinin bozulmasına ve bizden çalınmasına hak olmamalı. Projenin amacı bilinç ve farkındalığı artırarak yerel yönetimlerin ve insanımızın inanç ve desteğiyle doğaya daha fazla aç kalmadan, koruma altına alınmasını sağlamak. Kuşlarımız bizden çok önce Alaçatı’nın sakinleriydi.&nbsp;Biz onların yaşam alanlarına misafir geldik.&nbsp;Bunu unutmamalıyız.Hikâyenin yazım sürecinde, alandaki kuş gözlemlerinizden, sizi en çok etkileyen gözlemlerinizden ve bu sulak alanın yaşamınızda öneminden bahsedebilir misiniz? Defne: Hikâyeyi oluştururken Serap’tan gelen bilgiler, onun çektiği fotoğraflar, kendi yaptığım araştırmalar gerçekten bana ışık tuttu. Her kuşun bir karakteri var. Hep birlikte, farklılıklarına rağmen ve bu farklılıklar sayesinde birbirleriyle uyumlu bir şekilde yaşıyorlar. Hikâye kurgusu esnasında kuşların huylarını, davranış biçimlerini karikatürize etmek beni çok eğlendirdi. Sevgili Gülşah da hayalimdeki komik tiplemeleri nefis bir şekilde resimledi. Genel kurgu üzerinde çalışırken bildiğim bir bölgeyi okurlara aktarıyor olmak bir avantajdı. Alaçatı Sulak Alanı bataklık olarak adlandırılan, iki ayrı sörf plajını ayıran bölgede. Sörf sporu, doğa dostu, motorsuz, sessiz, doğayla bütünleşmiş bir spor dalı. Bu sporla ilgilenenler de doğaya saygı duyarlar. Bu sporu yapan çocuklar da doğa keşfine meraklıdır. Kızımın ve eşimin sörf sevgisi nedeniyle senelerdir bu bölgede olduğumuzdan uzaktan da olsa alanı gözlemliyor, temizlik çağrılarına koşarak gidiyordum. Bu noktada bölgenin insan tarafından nasıl tahrip edildiğine de şahit oldum. Hem de defalarca. İşte bu nedenle hikâyemizde bu vurdum durmaz hâle bir “dur” diyecek kahramanlara yer vermek de istedik. İnsan, hayvan ve doğa ayrılmaz bir üçlü. Ancak karşılıklı saygıyla ve sevgiyle… Birds of Alaçatı’nın bu bölgede kurulmasına vesile olduğu gözlem alanı ise kuşları hepimizin daha da yakından görmesini sağladı.&nbsp;Bu hikâyeyi, böylesi özel bir projeyi resimlerken sizi en çok heyecanlandıran ne oldu? Gözlükler, şapkalar, kolyeler, çantalar ve hatta düdükle kişiselleştirdiğiniz kuşlar kitaba bambaşka bir renk katıyor. Bu tercih sizin miydi? Kitabın resimleme sürecinden bahsedebilir misiniz? Gülşah: Kuşlar kendi karakterlerini, aksesuarlarını, duruşlarını, ifadelerini kendileri yarattılar. Serap Hanım’ın beni bilgilendirdiği Sulak Alan Mahallesi’nde her birinin bir karakteri vardı. Ben de bunları vurgulayacak aksesuarları onlarla bütünleştirmek, kitapta bu şekilde ele almak istedim. Bu proje öncesinde bu kadar karakteristik özellikleri olabileceğini bilmiyordum, çizimlere başlayınca her biri bir birey oldu. Serap Hanım’ın gözlemleri bende çizgilerimle Alaçatı Sulak Alanı’nı Sulak Alan Mahallesi olarak kitaba taşımış olduk. Başlangıçta bilgilerim ya da gözlemlerimin olduğu bir dünya değildi. Her kuş için notlar oluşturdum. Nelerle beslenirler, büyüklükleri nedir, savunmaları, uyumaları, yuvaları vb. birçok detayı ekledim. Bunun üzerine önce karakterleri oluşturdum uzlaşınca taslaklara başladım. Taslak süreci en sevdiğim ve en dikkat ettiğim süreç çizimlerimde, bu sebeple onların mahallesini kafamda oluşturup çizgilerle kâğıda aktardım. Renklendirmede ise kitapta Sulak Alan Mahallesi’nde günün her saatindeki renk paletinde vakit geçirmelerine dikkat ettim.&nbsp;Henüz geçtiğimiz Ekim ayında yayımlanan Merhaba! Ben Uzunbacak için ufukta çocuklarla yapılacak projeler ya da etkinlikler, atölyeler var mı? Defne:&nbsp;Olmaz mı… Okullar tarafından keşfedildikçe kütüphanelerine dahil edilen Uzunbacak ile çocukları ve onlarla birlikte yetişkinleri kazanıyoruz. Hepsi doğa dostu yaklaşımlarına sulak alanları da eklemeye başladılar bile. Hayalim ülkemizdeki farklı sulak alanlara çocuklar ve aileleriyle ziyaretler yapıp oradaki canlılarla tanışmak, hep birlikte tanınmaları ve korunmaları için adımlar atmak, projeler üretmek, kafa yormak. &nbsp;&nbsp;Serap: Kuşlar ve doğa odaklı konular zaten çocukların ilgi ve heyecanını yakalıyor. Hedefimiz olabildiğince çok çocuğa ulaşabilmek. Bunun için kolları sıvadık. Belediyeler, Milli Eğitim, vakıflar ve derneklerle birlikte çalışıyoruz.

Dünyahali

Kitabın hikâyesini, nasıl ortaya çıktığını, yazım ve resimlenme sürecini kitabın yaratıcılarından dinleyelim!

Merhaba! Ben Uzunbacak

<a fr-original-style="" href="https://www.instagram.com/sima_ozkan/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Sima Özkan</a>Dünyahali’nin 101. sayısından merhaba! Derginin yayın hayatına son çeyreğinde dâhil olduğum, “Arkadaşım Dünya” köşesindeki bu 27. yazımla, sizlerle birlikte olmaktan çok mutluyum. İki haftada bir, çocukların ve ebeveynlerin gezegenimizin iyiliği için yapabileceklerini, okuyabileceklerini, izleyebileceklerini, gezip görüp keşfedebileceklerini yazmaya, onlara arkadaşlık etmeye devam ediyor olacağım.&nbsp;Yuvamız dünya neresidir?&nbsp;Dünya bir çocuğun ayak bastığı ve oynayıp keşfettiği yerdir. Bazen de kış tatiline gittiğinde, bir nehrin denize ulaşmaya çalıştığı yerde gözünün gördüğüne inanamadığı kuşları gözlemlemeye gitmesidir.&nbsp;Alaçatı’yı ve Çeşme’yi nasıl bilirsiniz?&nbsp;Mavinin gözümüzü aldığı Ilıca Plajı’nı, sörfü, sokaklarını iyi bilirsiniz değil mi?&nbsp;Peki, Alaçatı Sulak Alanı’nı bilir misiniz? Alaçatı'nın elinizde damla sakızlı dondurmasıyla gezindiğiniz çarşısına, kuş uçuşu beş dakika mesafede, büyüyen Alaçatı’nın kıyısında sıkışmış bir vaha. Karşıyaka Azmağı'nın liman bölgesine dökülmeye çalıştığı bir lagün oluşumu. Tatlı suyun, denizle buluşmak istediği bu tuzcul ekosistemin önü büyük bir inşaat rezaletiyle kapansa da o yine de yolunu buluyor. Doğa bir yolunu bulmuş. Nice kuşu misafir etmenin, beslemenin, büyütmenin, korumanın yolunu bulmuş.Alana, Çağla Kubat Sörf Akademisi&nbsp;tabelalarını takip ederek ya da Alaçatı'dan yürüyerek ulaşmak mümkün. Girişinde kocaman bir tabela bizi karşılıyor ve hemen ilerisinde, sabit dürbünü ve kuş heykeliyle çok güzel bir gözlem alanı oluşturulmuş. Buradaki tabelalarda bölgede görebileceğiniz Alaçatı kuşları, bölgenin oluşumu, biyolojik çeşitliliği ve coğrafyası, fotoğraflarıyla Türkçe ve İngilizce olarak tanıtılıyor.&nbsp;Derken gözünüzü suya çevirdiğinizde, kıyısında börülceler, eteğinde en sevdiğimiz kuşlar. Sadece kuşlar da değil, bir de anemonlar. Taçlı dağ lalesi&nbsp;ya da taçlı anemon. Pampal ve rüzgâr gülü de diğer isimleriymiş. Öğrendim ki normalde Şubat-Mayıs aylarında açarmış; yılın ilk rüzgârlarıyla bitermiş. Onların da mevsimleri şaşmış demek ki... Denize yakın, daha çok kumlu, nemli toprağı severmiş. Yunan Mitolojisi'nde de adı geçer bu çiçeğin. Savaş tanrısı Ares, Afrodit'in sevgilisi Adonis'i öldürdüğünde, kanlarının toprağa aktığı yerde biter anemon çiçekleri ve Dünya'ya yayılır. Ölümü ve doğanın yeniden uyanışını simgelemesi de bundanmış. Baharı da müjdelemesi belki... Solgun otların arasında kocaman, parlak mucizeler.Orada geçirdiğimiz, daha bu ilk kısa keşif gezimizde, belki de bir çocuğun amatörlüğünde hangi kuşları mı gözlemledik?&nbsp;1 çift uzunbacak, 8 flamingo, 1 ak kuyruksallayan, 1 gümüş martı, 1 çayır incir kuşu, 2 karabatak, 1 dere düdükçünü, söğüt serçeleri, kargalar, 1 tepeli toygar, sarı cümbüş sakalar, 3 küçük ak balıkçıl, 1 büyük ak balıkçıl, 6 gri balıkçıl, üstelik 1'i gençti. Ancak bu bölge 155 farklı kuş türünü misafir etmiş bugüne dek.&nbsp;Sulak alanın hemen yanı başına açılan inşaat devam ediyor.&nbsp;<a fr-original-style="" href="https://www.instagram.com/birdsofalacati/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Birds of Alaçatı</a> Alaçatı’nın Kuşları sivil çevre hareketi, Doğa Derneği ve daha pek çok çevre platformu deniz kıyısına, sulak alanın hemen yanı başına açılan kanal inşaatı ve denize sıfır ev inşa etmek için bu eşsiz ekosistemi saran betondan kâbus için büyük mücadeleler verse de bu akıllara zarar inşaat doludizgin devam ediyor maalesef. Oysa Çeşme Belediyesi’nin kurduğu gözlem alanı, daha çok ziyaretçi çekebilirse, yeryüzünün en kıymetli ekosistemlerin olan bir sulak alan da bu haliyle olsun korunamaz mı?&nbsp;Gediz Deltası gibi RAMSAR Alanı statüsü kazanamaz mı?&nbsp;Türkiye’de her dört kuş türünden 1’ini barındıran, flora ve fauna zenginliğiyle tam ortasından geçen, inşaata mal taşıtan kamyonların geçip durduğu o yolda karşıdan karşıya uçmak yerine sarı ayakları üzerinde geçen küçük ak balıkçıla soralım mı?Bir sonraki yazımda Arkadaşım Dünya’nın konuğu, başı biraz dertte Sulak Alan Mahallesi’nin sakinlerinden uzunbacağın hikâyesinin yazarları olacak. Bizi uzunbacağın evine ve çocuk kitaplarının doğayı şifalandırmaya umutlu dünyasına davet edecekler. Çünkü o kitapların okurları, dinleyicileri belki bir gün doğanın talanına asla izin vermeyenlerden olacak…

Alaçatı Sulak Alanı ile ilgili hikayeler